اکو پیش از جراحی قلب
اگر عمل جراحی در پیش رو دارید، باید مشخص شود آیا پیش از عمل، به اکوکاردیوگرافی نیاز دارید یا خیر. این آزمایش بر روی برخی افراد انجام می‌شود تا اعضای تیم پزشکی مطمئن شوند که انجام جراحی برای بیمار بی‌خطر است. اکوکاردیوگرافی از امواج صوتی (سونوگرافی) برای ایجاد تصاویری از قلب استفاده می‌کند و نشان می‌دهد که آیا قلب شما در پمپاژ خون مشکل دارد یا خیر. این تست همچنین می‌تواند مشخص کند آیا در معرض خطر حمله قلبی یا نارسایی قلبی هستید یا خیر.
اکوی قلب یک روش ایمن و غیرتهاجمی برای بررسی میزان عملکرد قلب شماست. اگر پزشک جراح و تیم جراحی مشکوک به وجود بیماری قلبی باشند، انجام این آزمایش توصیه می‌شود.
لزوم انجام تست اکو قبل از جراحی
احتمال دارد قبل از جراحی نیاز به اکوکاردیوگرام داشته باشید اگر:
- یک بیماری قلبی جدی دارید، مانند نارسایی قلبی کنترل‌نشده، ضربان قلب نامنظم (آریتمی) و یا برخی بیماری‌های دریچه قلب.
- علائم بیماری قلبی، مانند درد قفسه سینه یا تنگی نفس دارید.
- نسبت به گذشته زودتر خسته می‌شوید یا نفس‌تان می‌گیرد.
در این موارد، تیم جراحی برای بررسی خطرات احتمالی عمل برای شما، تست اکوکاردیوگرافی را تجویز خواهد کرد. این آزمایش می‌تواند نشان دهد که آیا لازم است جراحی شما تغییر یابد و یا به تعویق بیفتد یا خیر.
آمادگی‌های لازم برای جراحی
- از پزشک خود بخواهید سوابق آزمایش شما را در چهار تا شش ماه گذشته بررسی کند. اگر وضعیت سلامتی شما تغییر نکرده است، معمولاً نیازی به تکرار همان آزمایش ندارید.
- فهرستی از اسامی و دوز تمام داروها، ویتامین‌ها و مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید را به همراه داشته باشید.
- هرگونه علائم جدیدی را که می‌تواند علامت هشداردهنده‌ی بیماری قلبی باشد، گزارش دهید، حتی اگر بعد از معاینه اولیه رخ بدهد.
- حداقل در دوره‌ی جراحی، سیگار را ترک کنید. هرچه زودتر دخانیات را ترک کنید، ریسک بروز عوارض کمتر خواهد شد. بسیار مهم است که در روز جراحی سیگار نکشید.
- از پزشک در مورد تست شمارش گلبول قرمز خون (RBC) بپرسید. اگر تعداد گلبول‌های قرمز خون شما پایین است، از پزشک بپرسید که آیا می‌توان از درمان‌های ساده‌ای مانند آهن برای تقویت گلبول‌های قرمز استفاده کرد یا خیر. به این ترتیب می‌توانید احتمال نیاز به انتقال خون در جراحی را کاهش دهید.
- بپرسید کدام داروهای خود را می‌توانید مصرف کنید. از پزشک خود بپرسید که آیا باید آسپرین یا سایر داروهای رقیق‌کننده خون را قطع کنید یا نه. همچنین از مصرف ایبوپروفن یا داروهای ضدالتهابی مشابه خودداری کنید. این داروها ممکن است باعث خونریزی شوند.
مراحل انجام اکوکاردیوگرافی دو بعدی
روش انجام این تست ممکن است بسته به شرایط شما و نیز نظر پزشک متفاوت باشد. اما به طور کلی، اکوکاردیوگرافی شامل این اقدامات است:
- هرگونه جواهرات یا اشیایی را که ممکن است در روند کار اختلال ایجاد کند، درمی‌آورید. البته همراه داشتن عینک، دندان مصنوعی یا سمعک بلامانع است.
- لباس‌های خود را از کمر به بالا در می‌آورید و روپوش ویژه برای اکو می‌پوشید.
- روی یک میز یا تخت، به پهلوی چپ خود دراز خواهید کشید. ممکن است یک بالش در پشت شما قرار داده شود.
- سپس به یک مانیتور ECG متصل خواهید شد که فعالیت الکتریکی قلب را ثبت می‌کند و با استفاده از الکترودهای کوچک به شکل برچسب، عملکرد قلب را در طول آزمایش نظارت می‌کند.
- اتاق تاریک خواهد شد تا تصاویر روی مانیتور اکو، توسط تکنسین به‌خوبی قابل‌مشاهده باشد.
- تکنسین، ژل گرم‌شده را روی قفسه سینه شما قرار می‌دهد و سپس پروب مبدل را روی ژل می‌گذارد. وقتی تکنسین مبدل را برای گرفتن تصاویر مورد نظر از قلب شما قرار می‌دهد، کمی احساس فشار خواهید کرد.
- در طول آزمایش، تکنسین پروب مبدل را به اطراف حرکت می‌دهد و میزان فشار متفاوتی را برای گرفتن تصاویر بخش‌ها و ساختارهای مختلف قلب شما اِعمال می‌کند. البته میزان فشار پروب نباید در حد ناراحت‌کننده باشد. اگر این مسئله باعث ناراحتی شما شد، آن را به تکنسین اطلاع دهید. ممکن است از شما خواسته شود که نفس خود را حبس کنید، نفس عمیق بکشید و یا از طریق بینی نفس بکشید.
- اگر ساختار قلب شما به‌درستی قابل‌مشاهده نباشد، ممکن است تکنسین از آنژیوکت و تزریق وریدی کنتراست استفاده کند تا حفره‌های قلب بهتر دیده شوند.
- پس از انجام عمل، تکنسین ژل را از سینه شما پاک کرده و پدهای الکترود ECG را برمی‌دارد. سپس می‌توانید لباس‌های خود را بپوشید.
خطرات احتمالی
این روش تصویربرداری تهاجمی نیست و خطرات بسیار کمی به همراه دارد. ممکن است از قرار گرفتن مبدل کمی ناراحت شوید زیرا به سطح بدن فشار وارد می‌کند. برای برخی از افراد، دراز کشیدن به مدت طولانی بر روی میز معاینه ممکن است باعث ناراحتی یا درد شود.
بسته به وضعیت سلامتی خاص شما، ممکن است خطرات دیگری نیز وجود داشته باشد. بر این اساس قبل از انجام اکو، هرگونه نگرانی یا شرایط خاص را با پزشک خود در میان بگذارید.
نتایج به‌دست‌آمده از اکو
اطلاعات اکوکاردیوگرام ممکن است این مسائل را مشخص کند:
- تغییرات در اندازه قلب. دریچه‌های قلبِ ضعیف یا آسیب‌دیده، فشار خون بالا و سایر بیماری‌ها می‌توانند باعث ضخیم‌تر شدن دیواره‌های قلب یا بزرگ شدن حفره‌های قلب شوند.
- قدرت پمپاژ. اکوکاردیوگرام می‌تواند نشان دهد که با هر ضربان قلب، چه مقدار خون از یک بخش پُر شده‌ی قلب پمپاژ می‌شود، که به آن کسر جهشی (EF) می‌گویند. این آزمایش همچنین نشان می‌دهد که قلب در یک دقیقه چقدر خون پمپاژ می‌کند، که برون‌ده قلبی یا بازده قلبی نامیده می‌شود. اگر قلب خون کافی برای نیازهای بدن پمپاژ نکند، علائم نارسایی قلبی رخ می‌دهد.
- آسیب عضله قلب. این آزمایش نشان می‌دهد که چگونه دیواره قلب به پمپاژ خون به قلب کمک می‌کند. مناطقی از دیواره قلب که ضعیف حرکت می‌کنند ممکن است آسیب دیده باشند. چنین صدماتی ممکن است به دلیل کمبود اکسیژن یا حمله قلبی رخ داده باشد.
- اختلالات دریچه قلب. اکوکاردیوگرام می‌تواند نحوه باز و بسته شدن دریچه‌های قلب را نمایش دهد. از این آزمایش اغلب برای بررسی نشتی دریچه‌های قلب استفاده می‌شود و همچنین می‌تواند به تشخیص اختلالات دریچه مانند نارسایی دریچه قلب و تنگی دریچه کمک کند.
- نقص مادرزادی قلب. اکوکاردیوگرام می‌تواند تغییرات در ساختار قلب و دریچه‌های قلب را نشان دهد. این تست همچنین برای بررسی تغییرات احتمالی در اتصالات بین قلب و عروق خونی اصلی انجام می‌شود.
سؤالات پرتکرار
انجام اکو معمولاً 40 تا 60 دقیقه طول می‌کشد. البته اکو از طریق مری ممکن است تا 90 دقیقه طول بکشد.
اکوکاردیوگرام برای بررسی مشکلات ساختاری قلب مفید است اما با این حال، این تست ممکن است بهترین روش برای بررسی وضعیت عروق کرونر نباشد.
انسداد می‌تواند باعث تغییر در ساختار قلب شود. پزشکان با این روش معمولاً می‌توانند تغییرات عملکرد قلب یا عضلات ضعیف یا دیواره‌های نازک‌تر قلب را تشخیص دهند که منجر به تجویز آزمایش‌های بیشتری مانند آنژیوگرافی عروق کرونر می‌شود.
اکوکاردیوگرام نمی‌تواند اختلالات و مشکلات الکتریکی قلب را که بر ریتم آن تأثیر می‌گذارد، بررسی کند اما می‌تواند اثرات این ناهنجاری‌ها را بر روی قلب ارزیابی کند.
در صورت نداشتن علائم، معمولاً آزمایش اکو لازم نیست. افراد بدون علائم، به‌ندرت دچار مشکلات پمپاژ قلب می‌شوند. اگر سابقه بیماری قلبی نداشته‌اید، علائم مشکوک ندارید و در معاینه‌ی پزشک با گوشی پزشکی، صدای قلب طبیعی است، معمولاً آزمایش اکو ضروری نیست.
کلینیک تخصصی قلب دکتر خضرلو، آماده پذیرش و انجام انواع اکو قلب در تبریز و آذربایجان شرقی است. برای مشاوره و رزرو وقت با ما تماس بگیرید.
